Site icon Kültür Denizi

Atatürk’ün Açtığı Fabrikalar

Atatürk'ün Açtığı Fabrikalar

Atatürk'ün Açtığı Fabrikalar

1926 Kayseri Uçak Fabrikası

Atatürk’ün Açtığı Fabrikalar, ilk uçak fabrikası TOMTAŞ 6 Ekim 1926’da Kayseri’de açıldı. Almanya ve Osmanlı devleti arasında imzalanan versay anlaşması katı olduğu için uçak ve harp sanayisinde keskin kurallar içermekteydi.  Alman ortak junkers ile anlaşamayan Osmanlı Türk Hava Kuvvetlerine uçak satan Fransa’nın, fabrikanın kapanması için Alman firmasına baskılar yapmaktaydı. 28 Haziran 1928’de ortaklığa son verilerek üretim durduruldu. 27 Ekim 1928’de de TOMTAŞ’ın resmen iflası açıklandı. 1950’de Kayseri Hava İkmal ve Bakım Merkezi olmuştur.

1927 Bünyan Mensucat Fabrikası

Türkiye’nin ilk özel kuruluşudur. Kayseri’de bir iplik fabrikası kurulması düşüncesini söyleyen Ahmet Hilmi Kalaçtır.  30 Eylül 1923 yılında özellikle Bünyan şelalesinden faydalanmak isteyen Ahmet Hilmi Kalaç meclise bilgi sunmuştur dönemde bazı iş adamlarının aklına yer etmiştir ve bir iplik fabrikası için şirket kurdular. Kayseri Bünyan halı ipliği fabrikası temelini atarak 6 Kasım 1927 de hizmete açılmıştır.

1933 Eskişehir Şeker Fabrikası

Osmanlı döneminde şeker fabrikası adına birçok düşünce olmuştur fakat asla uygulanmamıştır. Atatürk sayesinde sağladığı imkanlarla olmuştur. İlk ciddi teşebbüs Uşaklı Molla Ömeroğlu Nuri (Şeker) adında bir çiftçi tarafından başlatılmıştır. Uşak Terakki Ziraat T.A.Ş 6 Kasım 1925 tarihinde fabrika temelleri atılmıştır. 17 Aralık 1926 tarihinde işletmeye açılmıştır.

1935 Paşabahçe Şişe ve Cam Fabrikası

Atatürk’ün talimatıyla kurulan Paşabahçe adını da kurulduğu semtten almaktadır. İlk olarak elle soda camı ve ev eşyası yapmaya başlayarak sonradan günümüzde de yapmış oldukları gibi otomatik üretim yapmaya başlamışlardır. 2012 yılı ile Paşabahçe sektöründe dünyada 3. Büyük sektöründe 2. Büyük kuruluş konumuna gelmiştir. 

1936 İzmit Kâğıt Fabrikası

SEKA Türkiye Selüloz ve Kâğıt Fabrikaları A.Ş dir. Aslında kamu kuruluşudur 1988 yılında özelleştirme kapsamıyla birlikte anonim şirkete dönmüştür. 2005 yılında Sümerbank’la birleştirerek kapandı. Şirketin İzmit’teki fabrikası 1934’te kuruldu. 12 Eylül Darbesi’nde 39 ton kitap, dergi ve gazete imhâ edildi. Arsasının üzerine günümüzde park inşa edilmiştir.

1937 Ereğli Bez Fabrikası

Temeli 20 Ekim 1934’te atılan fabrika 4 Nisan 1937’de üretime geçti. Fabrikada ayrıca merserizasyon, kasar, top boyama, iplik boyama ve apre birimleri de vardı.

Atatürk’ün Açtığı Fabrikalar, diğerleri şunlardır;

Exit mobile version