Çok uluslu şirketler, kendi ülkesi dışında en az bir ülkede tesisleri ve diğer varlıkları vardır. Çok uluslu bir şirketin genellikle farklı ülkelerde ofisleri ve / veya fabrikaları ve küresel yönetimi koordine ettikleri merkezi bir merkezi vardır.
Uluslararası, vatansız veya ulus ötesi şirket organizasyonları olarak da bilinen bu şirketler, birçok küçük ülkenin bütçelerini aşan bütçelere sahip olma eğilimindedir.
ÖNEMLİ ÇIKARIMLAR
- Çok uluslu şirketler iki veya daha fazla ülkede iş hayatına katılırlar.
- Çokuluslu Şirketler, işin yapıldığı ülke üzerinde olumlu bir ekonomik etkiye sahip olabilir.
- Birçoğu, Türkiye dışındaki üretimin daha az iş fırsatı ile ekonomi üzerinde olumsuz bir etkiye sahip olduğuna inanıyor.
- Ulus ötesi iş, yatırımı çeşitlendirir.
Çok Uluslu Şirket Nasıl Çalışır?
Çok uluslu şirket nasıl çalışır sorusu günümüzde fazlasıyla rağbet görmektedir. Çok uluslu bir şirket veya çok uluslu bir işletme, gelirlerinin en az dörtte birini kendi ülkesi dışında elde eden uluslararası bir şirkettir. Birçok çok uluslu işletme gelişmiş ülkelerde faaliyet göstermektedir.
Çok uluslu şirket savunucular, aksi takdirde bu tür fırsatlara veya mallara erişemeyecek ülkelerde yüksek ücretli işler ve teknolojik olarak gelişmiş ürünler yarattıklarını söylüyorlar.
Ancak, bu işletmelerin eleştirmenleri, bu şirketlerin hükümetler üzerinde aşırı siyasi etkiye sahip olduklarına, gelişmekte olan uluslardan yararlandıklarına ve kendi ülkelerinde iş kayıpları yarattıklarına inanmaktadır.
Çok uluslu tarih, sömürgecilik tarihi ile bağlantılıdır. İlk çok uluslu şirketlerin çoğu, keşifleri yürütmek için Avrupa hükümdarları adına görevlendirildi. İspanya veya Portekiz tarafından tutulmayan kolonilerin çoğu dünyanın en eski çok uluslu şirketlerinin yönetimindeydi.
1660 yılında ilk ortaya çıkanlardan biri: İngilizler tarafından kurulan Doğu Hindistan Şirketi. Merkezi Londra’dadır ve Hindistan’da ticaret yerleri ile uluslararası ticaret ve keşiflerde yer almıştır.
Çok Uluslu Şirketlerin Türleri
Çok Uluslu Şirketlerin Türlerinde Var olan dört çokuluslu şirket kategorisi vardır.
- Kendi ülkesinde güçlü bir mevcudiyete sahip merkezi olmayan bir şirket.
- Ucuz kaynakların bulunduğu yerlerde maliyet avantajı elde eden küresel, merkezi bir şirket.
- Ana şirketin Ar- Ge’sine dayanan küresel bir şirket.
- Üç kategoriyi de kullanan ulus ötesi bir şirket.
Farklı çokuluslu şirketler arasında ince farklılıklar vardır. Örneğin, çok uluslu bir tür olan bir ulus ötesi, en az iki ülkede evine sahip olabilir ve yüksek düzeyde yerel müdahale için birçok ülkede faaliyetlerini yayabilir. Bu arada, çok uluslu bir işletme en az iki ülkedeki tesisleri kontrol eder ve yönetir.
Bu tür çok uluslu şirket, bir mülkiyet talebini paylaştırmak ve böylece işlem maliyetlerinden kaçınmak için doğrudan ev sahibi ülke tesislerine yatırım yaptığı için yabancı yatırımlarda yer alacaktır. buda çok uluslu şirketlerin faydalarından birisidir.
Çok Uluslu Şirketlerin Avantajları ve Dezavantajları
Çok uluslu şirketlerin birden çok avantajı olduğu gibi dezavantajları da vardır. Uluslararası bağlantılar kurmanın birçok avantajı da vardır. Hindistan gibi yabancı bir ülkede varlık göstermek, bir şirketin uzun mesafeli nakliye ile ilgili işlem maliyetleri olmadan Hindistan’ın ürünü için talebini karşılamasına izin verir.
Şirketler sermayelerinin en verimli veya ücretlerin en düşük olduğu pazarlarda faaliyette bulunma eğilimindedir. Aynı kaliteyi daha düşük maliyetlerle üreterek, çok uluslu şirketler fiyatları düşürür ve dünya çapındaki tüketicilerin satın alma gücünü artırır.
Birçok farklı ülkede faaliyet gösteren çokuluslu şirketler, faaliyetlerini başka bir yerde yapılsa bile, vergi oranının düşük olduğu bir ülkeye resmi olarak koyarak vergi değişikliklerinden faydalanabilir. Diğer faydalar arasında yerel ekonomilerde iş büyümesinin artması, şirketin vergi gelirlerindeki potansiyel artışlar ve artan mal çeşitliliği yer alıyor.
Çok uluslu şirketlerin ev sahibi ülke ekonomisine dahil edilmesi, daha küçük, yerel işletmelerin de çökmesine yol açabilir.
Çok uluslu şirketlere karşı olanlar, şirketlerin bir tekel (belirli ürünler için) geliştirmesinin, tüketiciler için fiyatları artırmasının, rekabeti bastırmanın ve yeniliği engellemenin yolları olduğunu söylüyorlar. Aynı zamanda çevre üzerinde zararlı bir etkiye sahip oldukları söyleniyor çünkü operasyonları arazi gelişimini ve yerel (doğal) kaynakların tükenmesini teşvik edebilir.
Küreselleşmenin değiş tokuşu yurtiçi işlerin denizaşırı ülkelere taşınmaya yatkın olmasıdır. Bu, bir ekonominin hareketli veya esnek bir iş gücüne sahip olmasının önemli olduğunu göstermektedir, böylece ekonomik mizaçtaki dalgalanmalar uzun vadeli işsizliğin nedeni değildir.
Bu bağlamda, eğitim ve gelişen teknolojilere karşılık gelen yeni becerilerin geliştirilmesi esnek ve uyarlanabilir bir işgücünün sürdürülmesinin ayrılmaz bir parçasıdır.
Değerli okurlarımız;
Çok Uluslu Şirketleri detaylıca sizlere bahsetmeye çalıştık. Bunlar dışında, Çok Uluslu Şirketlerin amaçları, Çok Uluslu Şirketlerin dünya ekonomisindeki yeri, Çok Uluslu Şirketler ve ulus devlet, Çok Uluslu Şirketlerin ekonomiye etkileri, Çok Uluslu Şirketler ve ekonomik kalkınma, Çok uluslu Şirketlerin küreselleşmeye etkileri, Çok Uluslu Şirketler faaliyetleri, Çok Uluslu Şirketlerin geleceği, Çok Uluslu Şirketlerin hukuk kişiliği, Çok Uluslu Şirketler hangileridir, Çok Uluslu Küresel Şirketler, Çok Uluslu Şirketler listesi, Çok Uluslu Şirketler nitelikleri, Çok Uluslu Şirketlerin ortaya çıkışı,