Deri Nedir?
Deri, en büyük organlardan biridir ve insan vücut ağırlığının %16’sını oluşturur. Yaklaşık 5 kg ağırlığındadır ve yaklaşık 2 metrekarelik bir alanı kaplar. Vücudumuzda en çok ve en hızlı çoğaltan dokulardan biridir. Derinin üç ana işlevi vardır: koruma, düzenleme ve his.
Derinin temel işlevi bariyer görevi görmektir. Deri mekanik darbelerden, basınçtan, mikroorganizmalardan, radyasyondan ve kimyasallardan koruma sağlar. Ayrıca ter ve saç yoluyla sıcaklık, periferik dolaşımdaki değişiklikler ve sıvı dengesi gibi vücudun çeşitli yönlerini de düzenler. Son olarak deri, çevredeki değişiklikleri algılayan ve ileten kapsamlı bir sinir hücresi ağı içerir. Isı, soğuk, dokunma ve ağrı için ayrı alıcılar vardır. Deri üç ana katmandan oluşmaktadır.
Derinin Katmanları
Epidermis
Epidermis, derinin en üstteki görünür tabakasıdır ve ölü deri hücreleri günlük olarak dökülür ve sürekli yenilenir. Epidermisin temel işlevleri şunları içerir:
- Yeni deri hücreleri yapmak: Epidermisin altında yeni deri hücreleri oluşur. Bu yeni hücreler oluşurken, epidermisin en üst katmanına ulaşmaları yaklaşık bir ay sürer. Yeni hücreler eskilerinin yerini alır ve ölü olan deri vücuttan atılır.
- Deriye rengini verir: Epidermis, deriye rengini veren pigmentleri ve melaninleri içerir. Melanin ayrıca bronzluk ve çillerden de sorumludur.
- Deriyi koruma: Epidermiste bulunan hücreler tarafından yapılan keratin, deriye dayanıklılık ve güç verir. Ayrıca deriyi kurumaya karşı korur.
Dermis
Dermis, epidermisin altında bulunan orta deri tabakasıdır. Derinin en kalın tabakasıdır ve sinirleri ve kan damarlarını içerir. Aynı zamanda ter bezlerine, yağ bezlerine ve saç köklerine de ev sahipliği yapar. Dermis derinin esneklik ve güç kaynağıdır. Dermisin özellikleri şöyledir;
- Acıyı ve dokunuşu hissetmek: Dermisteki sinir uçları, beyne ağrı, basınç, dokunma, kaşıntı ve sıcaklık gibi hisleri ileten reseptörler içerir.
- Ter ve yağ üretir: Ter bezleri vücudu soğutmaya yardımcı olur ve yağ bezleri deride yumuşak ve nemli tutan yağları üretir.
- Deriye kan getirmek: Dermiste bulunan kan damarları deriyi besler ve vücut ısısını kontrol etmeye yardımcı olur. Derimiz çok ısındığında, kan damarları cildin yüzeyinden ısıyı serbest bırakmak için genişler, soğuk ise kan damarlarını daraltır, böylece vücut ısısını korurlar.
- Enfeksiyonla mücadele: Dokulardan sıvıyı boşaltan ve bağışıklık sisteminin önemli bir parçası olan lenfatik damarlar dermiş içine yerleştirilmiştir. Enfeksiyonları ve diğer zararlı maddeleri önlemeye yardımcı olurlar.
Hipodermis
Deri altı yağ olarak da adlandırılan hipodermis, cildin en derin tabakasıdır. Bu tabaka çoğunlukla vücudun sıcak ve soğuktan yalıtılmasına yardımcı olan yağ dokusundan oluşur. Hipodermis ayrıca yağ için bir enerji depolama alanı görevi görür. Deriyi kaslara ve kemiklere bağlar ve ayrıca vücut ısısını korur, enerji depolar ve vücudu yaralanmalardan korur.