Drama nedir; Drama, dramatik olay olan içeriğin katılımcılarla paylaşılmasıdır. Yani, düşünce halinde olanın eyleme dönüşmesidir. Dramalar, bireysel gelişimi destekler. İlk zamanlarda yazılı değildir. Oynayan kişilerin yaratıcılığına kalmıştır.
Drama okul öncesi dönemden başlar. Çocuğun yaratıcılığı ile yaşam arasında bağ kurup canlandırmasıdır. Eğitimde çokça tercih edilen yöntemdir. Çocukların zihinsel düşünme gücünü arttırır. Dramalar, sadece insanların davranışları değildir.
Dramanın Önemi
Biz insanların kişiliği, 0-6 yaş arasında oluşur. Daha sonraki yaşamımız da buna göre şekillenir. Drama, çocukların eğitiminde büyük rol oynar. Drama yapılırken çocuk, öğretmen ve arkadaş arası bağlar pekişir.
Drama, hedef olarak toplumda hoşgörülü, birbirini anlayan, anlayışlı insan yetiştirmektir. Drama, her eğitim sisteminde kullanılabilir. Öğrenme sürecinde dramalar yapılarak çocukların becerileri keşfedilebilir.
Yaratıcı drama, öğrenirken zihinsel, sosyal ve psikomotor yeteneklerle bütünleşme sağlar. Yaratıcı drama, kişilik gelişmesinde çok önemlidir. Dramanın en önemli yararı, beraber hareket, duyu, iletişim, düşünce ve duygu sentezi sağlamasıdır.
Drama yapılırken, birden fazla yaratıcı süreç bulunur. Bu süreçlerde, birey kendinde saklı yeteneklerin farkına varır. En iyi olduğu alanı keşfedip o alana yönelir. Kendini geliştirip, öğrenmeye daha hevesli olur.
Kısaca dramanın önemi, bireyin kendini, yeteneklerini ve kişiliğinin farkına varır. Toplumdaki diğer kişilerle iletişime geçip doğru ilişkiler kurmasıdır.
Dramanın Özellikleri
- Kahraman- engel-eylem ilişkisi kurar.
- Drama bir “şey” hakkında kurgulanır.
- Bir içeriğe sahiptir.
- Biçimlidir.
- Seyircisi yoktur.
- Duygusal özellikler barındırır.
- Sanatsaldır.
- Disiplin vardır.
- Birey, kendi dünyasını kurgular ve yansıtır.
- Herkes, yarattığını birbirine sergiler.
- En önemli özellik, anlamak ve düşünmek.
- Yaratıcı dramada ortalama yaş 5-14 olmalıdır.
- Yaratıcı dramada, oyunun birçok özellikleri vardır.
- Uygun bir etkinlik alanı bulunur.
- Yaratıcı dramada, etkinlik plan dahilinde olmalıdır.
- Kendine özgü araç ve materyalleri vardır.
- Yaratıcı dramanın süresi olmalıdır.
- Dramalar, müzik ve dansla da uygulanabilir.
Dramanın Yararları
- Problemlere duyarlı olmayı sağlar.
- Fikir akıcılığı sağlar. Yani serbest düşünme yetkisi verir.
- Orijinal fikirlerin ortaya çıkmasını sağlar.
- Dikkat arttırır ve yoğunlaştırma sağlar.
- Hayal gücünü geliştirir. Hayal gücünü kullanmayı öğretir.
- Çocukta değerlendirme yapabilmeyi öğretir.
Drama ile İlgili Temel Kavramlar
- Drama lideri: Süreci planlayan, uygulayıp değerlendiren, çalışmalara rehberlik edendir. Liderin, yeterlik belgesi olması gerekir. Çocuklarla yapılan dramada pedagojik eğitim almış kişi liderlik yapmalıdır.
- Drama katılımcısı: Dramalar, gönüllük esaslıdır. Bu sebeple katılımcı denir. Çocuk ya da yetişkin kelimesi kullanılmaz. Drama yapılırken katılımcıları zorlamak hoş değildir. İstenmeyen bir sonuçla karşılaşılabilir.
- Oyun: Oyun, çocuğun duyduklarını, gördüklerini sınadığı ve dışa vurduğu biçimdir. Oyunlar çocukların içsel durumlarını yansıtırlar. Drama çalışmasında oyun, daha çok ısınma yöntemiyle kullanılır.
- Rol oynama: Katılımcının başka bir kimliğe girmesidir. Katılımcılar, rol aldıkları kişiliğe bürünürler Girdiği kimliğin, duygu, düşüncelerini anlayıp yansıtmasıdır. Birey, rol yaparken empati becerisini geliştirir. Rol oynama, drama çalışmalarındaki tekniklerden biridir. Rol oynama, bireyseldir. Grup çalışması olamaz. Rol oynama da katılımcılar, kendilerini rahat ve özgür hissetmeleri gerekir. Katılımcının kendini rahat hissetmesi rolünü tam anlamıyla yapabilmesini sağlar. Rol oynama da çocuklar, canlandırma yaparak günlük hayatta karşılaşabilecekleri olaylara da hazırlanırlar. Rol oynama yapılırken çocukların hayatlarından seçimler yapılmalıdır. Son olarak, utangaç, çekingen çocuklar teşvik edilerek yapılan etkinliklere katılımı sağlanmalıdır.
- Doğaçlama: Yazılı bir metine bağlı olmadan belirli deneyimlerle içimizden geldiği şekilde canlandırma yapılmasıdır. Doğaçlama, dramada bireysel ya da grup yaratıcılığını ortaya çıkartır. Süresi belirsizdir. Süresi, tamamen doğaçlama yapılan konuya bağlıdır. Doğaçlama yapılmadan önce kesinlikle bir şablon çizilmemelidir. Adından da belli olduğu üzere tamamen doğaçlamaya bağlıdır. Okul öncesi dönemde bu çalışma çocukların, düşünce ve sözel yaratıcılığını, bağımsız düşünmeyi ve karar verme yeteneklerini geliştirir.
- Pandomim: Olay, düşünce, duyguların yazılı ve sözel olmadan sadece beden dili hareket ettirilerek yapılan sanattır. Çocukların, dikkatinin gelişmesini sağlar. Zihinlerinde canlandırdıklarını koordine ederek bedenlerine yansıtmalarını sağlar. Somut ve günlük hayata uygun şeyler seçilerek yapılmalıdır. Pandomim yapılırken 15-20 kişiden fazla katılımcı seçilmemelidir. Pandomim, bireysel katılım ve dikkat gerektirdiği için fazla kişi kafa karışıklığı yaratabilir.
- Dramatizasyon: Yazılı veya sözel başı-ortası ve sonu olan, katılımcının kendinden bir şeyler katamadığı durum, olay vb. rol alınarak yapılan çalışmadır. Katılımcıların, bildikleri öykü, hikâye vb. kendilerinin canlandırdığı çalışalardır. Katılımcıyı sınırlar. Çalışma bittikten sonra dramatizasyon yapılan konu hakkında konuşulur.
