Cengiz Han, 1162 yılında Moğolistan’da kurulmuş ve 13. yüzyılda birleşmiş bir Moğol İmparatorluğu kurmuştur. Cengiz Han, askeri yetenek, liderlik yetenekleri ve acımasızlığıyla ilgili. Kendi birlikleri ve düşmanları arasında sıkı bir disiplin kurdu ve bu disiplin, Moğol hükümdarlarının düşmanlarını yenmesinde önemli bir faktör oldu.
Cengiz Han, hükümdarlığı boyunca geniş topraklar fethetti ve kuzey İmparatorluğu Çin, Orta Asya, Kafkasya, Orta Doğu ve Doğu Avrupa’ya kadar genişletti. Ayrıca, farklı kültürleri ve dinleri bir arada yaşatmayı başardı ve İmparatorluk altında gözetim politikaları uygulandı.
Cengiz Han, oğulları ve torunları tarafından takip ve Moğol İmparatorluğu, 14. yüzyılda gruplarına kadar devam etti. İmparatorluk, tarih boyunca birçok kültür ve ulusu etkilemiş ve anında önemli bir yer tutmuştur.
Moğol İmparatorluğu’nun yıkılmasının nedenleri arasında, hükümdarların askerlerinin zayıf liderleri, iç çekişmeler, ekonomik durgunluk, askeri yorgunluk ve isyanlar barındırıyor. Ayrıca, Moğol’un çapı, büyük eski sefer İmparatorluğu’nun finansmanı ve idaresi için çok miktarda kaynak kullanıcıları için, aşırı yük sonrası kaynak ihtiyacı de bir faktördü.
Moğol İmparatorluğu, dünya tarihleri en büyük krallıklarından biri olarak kabul ediliyor ve etkisi hala günümüzde de hissediliyor. Moğol İmparatorluğu’nun genişliği, ticaret yollarının zenginlikleri ve yeniden yapılandırması, farklı kültürlerin etkileşimi, yeni yönetim ve askeri taktiklerin özellikleri, ayrıca Moğolların din, sanat ve mimarideki katkıları gibi birçok alanda etkili oldu.
Moğol İmparatorluğu’nun etkisi, dünya ölçeğinde önemli bir miras kaldı. Örneğin, Moğolların, Avrupa’nın içinde yer alan Avrupa’ya kadar olan ticaret yollarını kontrol etmeyi, Avrupa ile Doğu Asya arasında ticari bağların yapısına yardımcı oldu. Bu bağlantılar, kültürler, teknolojiler ve fikirler arasında etkileşim sağladı.
Moğolların fetihleri, savaş taktikleri ve askeri örgütleri de diğer askeri güçler tarafından incelendi ve öğrenildi. Moğol egemen disiplini, mobilitesi ve koordinasyonu, birçok modern askeri gücün uyguladığı taktiklerin temeli oluşturuldu.
Moğolların, dünya çapındaki bu önemli rolü, ayrıca birçok farklı kültürde de tüketicileri bulunmaktadır. Günlük, Orta Asya’da, Moğol kültürü ve gelenekleri, hala günümüzdeki yerel kültürler üzerinde yoğunlaşıyor.
Sonuç olarak, Moğol İmparatorluğu, tarihin önemli bir dönüm noktası olarak kabul edilir ve dünya tarihindeki yerini korur. Bugün hala, Moğol İmparatorluğu’nun kültürel, siyasi ve askeri etkileri görülebilir ve incelenmeye devam eder.
Cengiz Han, Türk töresini kendisine ilham alarak Yasaname-i Büzürg’ü (Büyük Cengiz Yasaları) oluşturmuştur. Cengiz Han ölmeden önce devleti torunları ve oğulları arasında paylaştırmıştır.
• Altınorda: Karadenizin kuzeyi (Timur saldırıları sonucu yıkılmıştır.)
• Çağatay: Azerbaycan
• İlhanlı: İran ve Çevresi (1258 yılında Abbasiler tarafından son verilmiştir.)
• Kubilay: Çin’de kuruldular. (Budizm benimseyerek asimile oldular.)
