Siroz Nedir?
Siroz, hepatit ve kronik alkolizm gibi birçok karaciğer hastalığı ve durumunun neden olduğu karaciğerde skarlaşmanın (fibroz) geç aşamasıdır. Karaciğeriniz her yaralandığında hastalık, aşırı alkol tüketimi veya başka bir nedenle kendi kendini onarmaya çalışır. Bu süreçte yara dokusu oluşur. Siroz ilerledikçe, daha fazla skar dokusu oluşur ve bu da karaciğerin çalışmasını zorlaştırır
İleri düzeyde siroz ölüme sebep olabilir. Sirozun neden olduğu karaciğer hasarı genellikle geri alınamaz. Ancak karaciğer sirozu erken teşhis edilirse ve sebebi dahil tedavi edilirse, hasar vermesi azaltılabilir ve nadiren tersine çevrilebilir.
Siroz Belirtileri Nelerdir?
Sirozun erken evrelerinde herhangi bir semptomunuz olmayabilir. İlerleyen evrelerde karaciğeriniz daha fazla hasar görür ve şu belirtiler ortaya çıkar;
- Çok yorgun ve zayıf hissetmek
- Hasta hissetmek
- İştahını kaybetmek
- Kilo ve kas kütlesi kaybı
- Cildinizdeki örümcek benzeri kan damarları
- Ellerin avuç içlerinde kızarıklık
- Ciltte ve göz beyazlarında sararma (sarılık)
- Kan kusmak
- Kaşınan cilt
- Koyu renkli çiş ve katran görünümlü kaka
- Kanama veya morarma
- Ödem oluşumu
Siroz Neden Oluşur?
Çok çeşitli hastalıklar ve durumlar karaciğere zarar verebilir ve siroza neden olabilir. Nedenlerden bazıları şöyledir;
- Çok fazla alkol tüketmek
- Hepatit (hepatit B, C ve D)
- Karaciğerde biriken yağ
- Vücutta demir birikmesi
- Karaciğerde bakır birikmesi
- Kötü oluşmuş safra kanalları
- Kalıtsal şeker metabolizması bozuklukları
- Genetik sindirim bozukluğu
- Vücudunuzun bağışıklık sisteminin neden olduğu karaciğer hastalığı
- Safra kanallarının yok edilmesi
- Safra kanallarının sertleşmesi ve yaralanması
Sirozun Teşhisi
Sinosun teşhisinde doktorunuza gittiğiniz zaman doktor öncelikle alkol kullanımınızı ve karaciğerinizi elle kontrol edecektir. Siroz hastalığından ötürü sert bir cisim gibi hissedilebilir. Tabi her zaman el ile anlaşılamayacağından kan ve idrar tahlilleri yapılmalıdır.
Sirozun Tedavisi
Siroz tedavisi, karaciğer hasarınızın nedenine ve kapsamına bağlıdır. Tedavinin amacı, karaciğerdeki skar dokusunun ilerlemesini yavaşlatmak ve sirozun semptomlarını ve komplikasyonlarını önlemek veya tedavi etmektir. Ciddi karaciğer hasarınız varsa hastaneye kaldırılmanız gerekebilir.
Erken sirozda, altta yatan nedeni tedavi ederek karaciğere verilen zararı en aza indirmek mümkün olabilir. Seçenekler şunları içerir;
- Alkol Bağımlılığı Tedavisi. Aşırı alkol kullanımından kaynaklanan sirozu olan kişiler içkiyi bırakmaya çalışmalıdır.
- Kilo Kaybı: Alkol tüketmeyip sağlıklı bir şekilde kilo vermeli ve şeker oranını takip etmelidir.
- Hepatiti Kontrolü: İlaçlar, bu virüslerin spesifik tedavisi yoluyla hepatit B veya C’nin neden olduğu karaciğer hücrelerinde daha fazla hasarı engelleyebilir.
- Sirozun Diğer Nedenlerini ve Kullanılan İlaçlar. İlaçlar, belirli karaciğer sirozu türlerinin ilerlemesini yavaşlatabilir.
İleri düzey bir siroza sahip iseniz ve karaciğer çalışmayı bıraktığında, tek tedavi seçeneği karaciğer nakli olabilir. Karaciğer nakli, karaciğerinizi ölmüş bir donörden alınan sağlıklı bir karaciğerle veya canlı bir vericiden alınan bir karaciğerin bir parçasıyla değiştirme işlemidir. Siroz, karaciğer naklinin en yaygın nedenlerinden biridir. Karaciğer nakli adayları, ameliyattan sonra iyi bir sonuç elde etmek için yeterince sağlıklı olup olmadıklarını belirlemek için kapsamlı testlere sahiptir.
Siroz Hastalığı Korunma Yolları
Sirozdan korunmanın en önemli yolları şekeri azaltmak ve beslenmeyi dengeye sokmaktır. Burguları olmayan bir insan ise 3 yılda bir kontrole gitmelidir. Özellikle Aşırı şekerli, kızartma yoğunluklu, hazır gıda ağırlıklı beslenmek karaciğerin hastalanmasına yol açacağından beslenme düzene sokulmalıdır.
